Παρακολουθώντας την κατάσταση των Θαλάσσιων και Χερσαίων Ειδών – Οικοτόπων

Πώς θα διαπιστωθεί ότι τα μέτρα διαχείρισης που εφαρμόστηκαν είχαν αποτελέσματα στην  ανάκαμψη και διατήρηση της θαλάσσιας και χερσαίας βιοποικιλότητας της περιοχής; Αυτή η ερώτηση μπορεί να απαντηθεί με τη σύγκριση των στοιχείων που θα συγκεντρωθούν  πριν και μετά τα μέτρα διαχείρισης που θα εφαρμοστούν κατά τη διάρκεια του προγράμματος.

Ένα χρόνο πριν τη λήξη του προγράμματος «ΚΥΚΛΑΔΕΣ LIFE» θα πραγματοποιηθούν δειγματοληψίες ακριβώς στις ίδιες περιοχές που είχαν μελετηθεί κατά την έναρξή του εφαρμόζοντας ακριβώς τις ίδιες μεθοδολογίες, έτσι ώστε να  εντοπιστούν και να γίνουν οι συγκρίσεις για τυχόν  διαφορές.

Στην περίπτωση των θαλάσσιων ειδών και οικοτόπων θα πραγματοποιηθούν δειγματοληψίες με τη χρήση προηγμένης τεχνολογίας, όπως ηχο-βολιστή πλευρικής σάρωσης, τηλεκατευθυνόμενο υποβρύχιο (ROV) και οπτικές καταγραφές, ενώ τα νέα στοιχεία που θα προκύψουν θα αποτυπωθούν σε GIS για ευκολία στη σύγκριση.

Έτσι θα εντοπιστούν και θα αξιολογηθούν οι αλλαγές, πριν και μετά, στο ποσοστό κάλυψης των ευαίσθητων οικοτόπων της ποσειδωνίας και τραγάνας, αλλά και στην πυκνότητα των κύριων θαλάσσιων ειδών όπως η Μεσογειακή φώκια και το χταπόδι. Μέσω των δειγματοληψιών θα αναδειχθούν οι ποσοτικές και ποιοτικές διαφορές που προέκυψαν από τα μέτρα διαχείρισης και την εφαρμογή τους στο πλαίσιο των δράσεων του προγράμματος.

Ιδιαίτερα για τη Μεσογειακή φώκια θα πραγματοποιηθεί λεπτομερής επιστημονική παρακολούθηση με τη χρήση μεθοδολογικών προσεγγίσεων οι οποίες έχουν αναπτυχθεί και εφαρμοστεί ήδη επιτυχώς από τους βιολόγους της MOm στη μελέτη του είδους στην Ελλάδα.

Οι μέθοδοι συλλογής των δεδομένων είναι βασισμένες σε καλά δοκιμασμένες μεθοδολογίες που χρησιμοποιούνται στη μελέτη άλλων πτερυγιοπόδων παγκοσμίως και προσαρμοσμένες στις ιδιαίτερες απαιτήσεις του συγκεκριμένου είδους. Περιλαμβάνουν, άμεσες επισκέψεις στους βιοτόπους (κυρίως κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου), χρήση υπέρυθρων ψηφιακών φωτογραφικών μηχανών, συλλογή βιολογικών δειγμάτων και ανάλυση γενετικού υλικού.

Αναμενόμενα Αποτελέσματα από τις Δράσεις Παρακολούθησης της Μεσογειακής φώκιας

  • Ετήσια εκτίμηση των βασικών δημογραφικών και αναπαραγωγικών παραμέτρων για τον  πληθυσμό Μεσογειακής φώκιας στη Γυάρο και καλύτερη κατανόηση της συμπεριφοράς του είδους στην περιοχή.
  • Συλλογή περισσότερων από 20.000 εικόνων Μεσογειακών φωκών και δημιουργία καταλόγου φωτογραφικής αναγνώρισης ατόμων του τοπικού πληθυσμού.
  • Συλλογή 60 περίπου βιολογικών δειγμάτων και καθορισμός «γενετικών ταυτοτήτων» ατόμων Μεσογειακής φώκιας στην περιοχή.
  •  Αξιολόγηση των βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων επιπτώσεων των δράσεων προστασίας που θα γίνουν στην περιοχή.
  • Προετοιμασία οδηγού για την επιστημονική παρακολούθηση των πληθυσμών Μεσογειακής φώκιας μέσα σε Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές στην Ελλάδα.

Αναμενόμενα Αποτελέσματα από τις Δράσεις Παρακολούθησης των Χερσαίων Οικοτόπων
Αντίστοιχα στην περίπτωση των χερσαίων ειδών και οικοτόπων οι δειγματοληψίες θα επικεντρωθούν στα είδη των ερπετών, των πτηνών και της βλάστησης/χλωρίδας και οι ερευνητές θα μελετήσουν για δεύτερη φορά την περιοχή της Γυάρου, με τον ακριβώς ίδιο τρόπο που την εξερεύνησαν στην αρχή του προγράμματος.

Έτσι θα έχουν τη δυνατότητα να διαπιστώσουν κατά πόσο υπάρχει διαφορά στην πυκνότητα, κατανομή και το μέγεθος του πληθυσμού της ερπετοπανίδας, , ποικιλότητα και το μέγεθος του πληθυσμού των πουλιών στη ξηρά και τη θάλασσα, αλλά και να καταγράψουν τις διαφορές στην κατανομή, την κάλυψη και την κατάσταση της βλάστησης.

Τα επιστημονικά δεδομένα που θα συλλεχθούν θα συμβάλλουν σημαντικά στον σχεδιασμό αποτελεσματικότερων δράσεων προστασίας των θαλάσσιων και χερσαίων ειδών και οικοτόπων, όχι μόνο στη Γυάρο, αλλά και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας.