Περιβαλλοντικές Mελέτες

Καταγραφή Χερσαίου Περιβάλλοντος

Το χερσαίο περιβάλλον της Γυάρου και συγκεκριμένα της περιοχής Natura 2000 φιλοξενεί μια σειρά από ζώα και φυτά. Για να προταθούν και να οριστούν τα κατάλληλα μέτρα προστασίας που αφορούν τη φύση, πρέπει να υπάρχει μια σαφής εικόνα της χλωρίδας και πανίδας του νησιού, ποια ζώα κατοικούν στις απόκρημνες πλαγιές του και ποια πουλιά το χρησιμοποιούν; Ποια φυτά φυτρώνουν στο έδαφός του και που τα βρίσκει κανείς;

Μια σειρά από επιστημονικές μελέτες που αφορούν το χερσαίο περιβάλλον του νησιού της Γυάρου, θα ρίξουν φως στη σημερινή κατάσταση του χερσαίου φυσικού περιβάλλοντος. Η ομάδα των επιστημόνων θα προχωρήσει αρχικά σε εκτεταμένη βιβλιογραφική έρευνα, για να συγκεντρώσει την υπάρχουσα γνώση σχετικά με το φυσικό περιβάλλον, την πανίδα και τη χλωρίδα του νησιού.

Η μελέτη του χερσαίου περιβάλλοντος αποσκοπεί στην καταγραφή και αποτίμηση της κατάστασης της χερσαίας πανίδας, της χλωρίδας και των χερσαίων οικοτόπων της περιοχής Natura 2000. Η Γυάρος θα υποδεχθεί διαφορετικές ομάδες ειδικών επιστημόνων που θα πραγματοποιήσουν εκτεταμένη έρευνα πεδίου καταγράφοντας την υφιστάμενη κατάσταση της βιοποικιλότητας.

Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην ερπετοπανίδα, την ορνιθοπανίδα, τη χλωρίδα και τη βλάστηση του νησιού. Θα συλλεχθούν δεδομένα για την ποικιλία των ειδών, τον πληθυσμό των ερπετών, την παρουσία και αφθονία από θαλασσοπούλια, αρπακτικά και άλλα είδη πουλιών. Η καταγραφή των δεδομένων στο πεδίο για την χλωρίδα και τη βλάστηση στο νησί της Γυάρου θα βασιστεί στην απευθείας παρατήρηση των διαφόρων φυτών, στη συλλογή των μη αναγνωρισμένων ειδών και στην ποσοτικοποίηση της αφθονίας, την πυκνότητας και της κάλυψης της βλάστησης.

Η δράση θα καταλήξει σε μια ολοκληρωμένη μελέτη, παρουσιάζοντας για πρώτη φορά μια πλήρη εικόνα για τη βιοποικιλότητα και τα οικοσυστήματα της περιοχής.

Αλιευτική Έρευνα & Καταγραφή Θαλάσσιων Οικοτόπων

Το θαλάσσιο περιβάλλον της Γυάρου φιλοξενεί μια σειρά από πολύ σπουδαίους θησαυρούς. Όμως, δε γνωρίζουμε την ακριβή τους κατανομή στο χώρο, την έκταση που καταλαμβάνουν, τους οργανισμούς που ζουν και αναπαράγονται αλλά ούτε και την κατάσταση των ιχθυαποθεμάτων. Ποσειδωνίες, τραγάνες αλλά και άλλοι θαλάσσιοι οργανισμοί, όλοι είναι απαραίτητοι για να λειτουργεί το πλέγμα της θαλάσσιας βιοποικιλότητας και να παρέχει τις υπηρεσίες του που είναι απαραίτητες για τον άνθρωπο.

Σημαντικό είναι να καταγραφεί και να αξιολογηθεί η κατάσταση των θαλάσσιων οικοτόπων που κινδυνεύουν από μια σειρά από ανθρωπογενείς δραστηριότητες και μπορούν να επηρεάσουν το θαλάσσιο περιβάλλον γενικότερα. Για να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα προστασίας, θα πρέπει να χαρτογραφηθουν οι θαλάσσιοι οικότοποι και να εκτιμηθεί η κατάσταση των ιχθυαποθεμάτων της ευρύτερης περιοχής. Η επιλογή των περιοχών που θα μελετηθούν θα βασιστεί στις πληροφορίες ψαράδων, αφού θα προηγηθεί σειρά συνεντεύξεων σε επαγγελματίες από την Άνδρο και τη Σύρο, προκειμένου να εντοπιστούν τα σημαντικά αλιευτικά πεδία καθώς και οι περιοχές ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για χαρτογράφηση.

Η μελέτη του θαλάσσιου περιβάλλοντος, περιλαμβάνει τη χαρτογράφηση των λιβαδιών ποσειδωνίας, Posidonia oceanica, και των υφάλων τραγάνας, καθώς και τη μελέτη των ιχθυαποθεμάτων, μέσω πειραματικής αλιευτικής έρευνας, στην ευρύτερη περιοχή Natura 2000 της Γυάρου.

Συνολικά θα πραγματοποιηθούν 2 παράλληλες μελέτες. Η πρώτη αφορά τη χαρτογράφηση των θαλάσσιων οικοτόπων και θα υλοποιηθεί με τη χρήση της κατάλληλης τεχνολογίας και οργάνων γεωφυσικής χαρτογράφησης, εστιάζοντας στα λιβάδια Ποσειδωνίας και στις περιοχές με Τραγάνα (κοραλλιογενείς σχηματισμοί). Η δεύτερη αποσκοπεί στην αποτίμηση των ιχθυαποθεμάτων και ειδικότερα ειδών που αποτελούν θηράματα για τη Μεσογειακή φώκια και θα πραγματοποιηθεί μέσω πειραματικής αλιευτικής έρευνας με εποχικές δειγματοληψίες ειδών.

Για τις ανάγκες των ερευνών θα γίνουν αποστολές στο πεδίο με σκάφος, σε συνεργασία με ντόπιους ψαράδες, και με τη χρήση εξειδικευμένου εξοπλισμού (σόναρ πλευρικής σάρωσης, σόναρ απεικόνισης προφίλ πυθμένα, κλπ) καθώς και με οπτικές παρατηρήσεις με μη επανδρωμένα υποβρύχια σκάφη και επιστημονικές καταδύσεις. Τα στοιχεία που θα συλλεχθούν θα αποτυπωθούν σε GIS, θα παρουσιάσουν την κατανομή, τα χαρακτηριστικά και την κατάσταση των θαλάσσιων προστατευόμενων οικoτόπων και των ιχθυαποθεμάτων της περιοχής.

Η ομάδα του «ΚΥΚΛΑΔΕΣ LIFE» θα συγκεντρώσει τα δεδομένα από όλες τις παραπάνω μελέτες δημιουργώντας μια βάση πληροφοριών σχετικά με το φυσικό περιβάλλον της περιοχής. Τα στοιχεία αυτά θα αξιοποιηθούν κατά την εκπόνηση των απαιτούμενων μελετών (Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη, Μελέτη Τεκμηρίωσης) που θα τεκμηριώσουν τη θεσμοθέτηση της θαλάσσιας προστατευόμενης περιοχής, αναπτύσσοντας παράλληλα το Σχέδιο Οικοσυστημικής Διαχείρισης για την αποτελεσματική προστασία της.